Белорусские аудиосказки
Белорусские народные сказки – большая сокровищница народных легенд, мифов, традиций и преданий. Сказки белорусского народа одни из самых ярких и самобытных среди всего славянского эпоса. Белорусские сказки в своем большинстве рассказывают про вечную борьбу добра и зла, про крепкую дружбу, про любовь к своим близким! ЧИТАЙТЕ и слушайте белорусские сказки на сайте Мишкины книжки.
Иван-дурак и лукавая королевна
Богатырь Фома-широкая борода
Норка-зверь
Синяя свита наизнанку сшита
Царевна в подземном царстве
Василий-пеплышка
Сказка о змее
Любовь
Братья-богатыри
Собачоныш
Медный дед
Сестрица
Иванка-простачок
Разумница
Из рога всего много
Черемшинка- белорусская аудиосказка
Андрей всех мудрей
Принцесса и разбойники
Бортник
Если Вам понравилось, пожалуйста, поделитесь с друзьями.
Русские народные аудиосказки
Аудиосказки народов мира
аудиосказки по возрасту:
аудиосказки по интересам:
Терапевтическая сказка про капризную девочку — грязнулю. О том, как она поняла важность послушания родителей и важность гигиены.
Сказка про то, как цыпленок вылупился из яйца вслед за утенком и принялся во всем ему подражать. И даже прыгнул в воду, но начал тонуть. К счастью, утенок спас друга…
Короткая сказка о трех братьях, которые так любили друг друга, что даже вопрос о наследстве не поссорил их…
Попался, который кусался
Интересная история про храброго и находчивого мышонка, который в одиночку смог справиться с лисом. А бобр и енот хотели ему помочь, но испугались лиса и струсили.
Небольшие рассказы про маленького мальчика Алешу, его детство, его семью. Алеша описывает свои детские впечатления от путешествия по железной дороге, от огромной Москвы, от посещения зоопарка…
Приключения Тома Сойера
Рассказ про озорного, находчивого, веселого двенадцатилетнего мальчика-сироту Тома Сойера, его друга Гекльберри Финна и других жителей городка Сент- Питерсберга.
Приключения Незнайки и его друзей
Сказка про веселого, озорного, неунывающего Незнайку и других маленьких жителей Цветочного города, построивших под руководством Знайки воздушный шар и отправившихся в путешествие.
Это были военные годы. Брат с сестрой, оставшись сиротами, сами вели хозяйство. Весной они пошли на болото за прошлогодней клюквой, с ними там произошло много происшествий.
Слушайте аудио стих «Бочонок собачонок» Заходера Б. онлайн на сайте Мишкины книжки.
Слушайте аудио стих «Диета термита» Заходера Б. онлайн на сайте Мишкины книжки.
Слушайте аудио стих «Дождик» Заходера Б. онлайн на сайте Мишкины книжки.
Слушайте аудио стих «Кискино горе» Заходера Б. онлайн на сайте Мишкины книжки.
Мы рады принять Ваши предложения и пожелания по работе сайта
Рассказы про музыку на беларускай мове
Беларускiя народныя казкi (на белорусском языке)
БЕЛАРУСКIЯ НАРОДНЫЯ КАЗКI
КАТОК ЗЬ ПЕЎНIКАМ ДЫ ЛIСКА
Жылi-былi каток i пеўнiк. Збудавалi яны хатку пры лесе.
Кажа раз каток пеўнiку:
Ажно прыбягае лiска пад акенца ды просiць:
— Пеўнiк, пеўнiк, адчынi! Памяла мне пазыч. Прыехалi госьцi з Замосьця, няма чым печ вымесьцi, пiрагi пячы.
— А я не маню, каб я жыла. Ну, калi ня верыш, дык падай мне памяло праз аконца, галубок!
Адчынiў пеўнiк акенца i дае ёй памяло, а лiска не за памяло, а за яго ды наўцекi.
Стаў пеўнiк галасiць:
Мяне лiска схапiла,
Зубамi крыльцы шчамiла,
Ды нясе мяне ў цёмныя лясы,
Шкада стала коцiку пеўнiка. Ён, як мага ў пагоню пагнаўся. Лiсiцу дагнаў, за валасы надраў, пеўнiка адабраў.
I ў другi раз прыбягае лiска.
— Пеўнiк, пеўнiк, адчынi! Пазыч мне лапату, прыехалi госьцi з Замосьця, няма чым пiрагi ў печ садзiць.
— Не, не, пеўнiчку, далiбо не абману.
Дык пеўнiк, як добры дурань, адчынiў дзьверы i дае лапату, а лiска за пеўнiчка i ў ногi.
Яшчэ мацней стаў крычаць пеўнiк:
Мяне лiска схапiла,
Зубамi крыльцы шчамiла,
Ды нясе мяне ў цёмныя лясы,
Чуць толькi пачуў коцiк пеўнiкаў крык. Бегчы ды бегчы, бегчы ды бегчы насiлу дагнаў лiску зь пеўнiкам. Калi-ж узлаваўся каток, як стаў лiсiцу за патылiцу драць! Пусьцiла лiсiца пеўнiка ды ходу.
Прывёў коцiк пеўнiка дахаты.
Назаўтра йзноў кажа яму:
— Сяньня я пайду яшчэ далей. А ты-ж глядзi, не ашукайся. Бо калi йзноў паслухаеш лiскi, дык яна цябе зьесьць.
Лiска пад акном пiльнавала. Як толькi каток адыйшоўся, яна йзноў пад аконца прыбегла.
— Пеўнiк, пеўнiк, адчынi! Ехалi баяры, рассыпалi проса, няма каму пазьбiраць! Iдзi памажы.
А лiска хiтра сьмяецца ды кажа:
Крычэў, крычэў пеўнiк, але коцiк яго ўжо не пачуў.
Прыходзiць коцiк дамоў, а ў хатцы нiкога няма, i аконца адчынена. Здагадаўся коцiк, што лiска такi схапiла пеўнiка.
Горка стала коцiку. I пачаў ён у дарогу зьбiрацца, пеўнiка ратаваць. Надзеў боты-скараходы, да боку шаблю прычапiў, узяў з сабою скрыпачку й пайшоў.
Iшоў ды iшоў, iшоў ды iшоў, сустракае зайчыка.
— Зайчык, зайчык! Цi ня бачыў ты лiскi бягучы, пеўнiка нясучы?
Сеў каток каля нары, на скрыпцы зайграў ды й запяяў:
Дылi, дылi, скрыпачка,
А ў лiскi новы двор,
Тры дачкi на выбор.
Лiска перапынiла работу на кухнi. Пасылае старэйшую дачку Чучалку:
— Паглядзi, Чучалка, што там за панiч пад варотамi пяе?
Дылi, дылi, скрыпачка,
А ў лiскi новы двор,
Тры дачкi на выбор.
Пасылае лiска сярэднюю дачку Пачучалку.
— Схадзi, паглядзi, Пачучалка, чаму гэта Чучалка так забавiлася, мабыць, дужа важныя панiчы прыехалi?
Дылi, дылi, скрыпачка,
А ў лiскi новы двор,
Тры дачкi на выбор.
Адна тая Чучалка харошая,
Другая Пачучалка прыгожая
Лiска аж аблiзнулася, так спадабалася ёй каткова песьня.
Тады ў хату лiсчыну ўбег ды закрычэў:
— Гэй, ты, старая лiсiца! Дзе пеўнiка падзела?
— А мой-жа ты, сакалочак! А мой-жа ты каласочак! А я й повiдам ня бачыла, а я й почутам ня чула!
Але коцiк яшчэ мацней крыкнуў:
Спалохалася лiсiца. Пеўнiка аддала, а сабе дачок забрала.
З тэй пары разумнейшы стаў пеўнiк. I сталi яны з коцiкам дружна жыць.
А лiска й дагэтуль сватоў чакае. Нiхто яе дачок замуж не бярэ, бо дужа-ж яны хiтрыя.
Быў раз дзед, а ў таго дзеда баран. I захацеў той дзед зарэзаць свайго барана. Толькi пачаў рэзаць, трошкi бок абадраў, а баран усхапiўся ды ўцёк i схаваўся ў лiсiную норку.
Прыйшла лiса ў норку, ажно там нехта сядзiць. Спужалася лiсiца i пытаецца:
А баран ёй адказвае:
Лiсiца спужалася i пабегла ваўка прасiць.
Воўк спужаўся ды ўцёк. Пайшлi яны зь лiсiцай ды к медзьвядзю, пачалi медзьвядзя прасiць:
Паслухаў мядзьведзь, пайшоў зь iмi да норкi, прыйшоў, ды пытаецца:
— А хто там? А баран яму:
Мядзьведзь спужаўся, ды ўцёк.
Паляцела пчолка зь iмi, прыляцела i пытаецца:
Баран спалохаўся, выскачыў з норкi, ды давай уцякаць.
Быў сабе вол, баран, гусак i пеўнiк. Надыходзiла зiма, дык вол кажа:
Дык тыя на яго як напалi:
— Ну, як сабе хочаце, а я сваё зраблю.
Як тыя пайшлi, вол паставiў хатку, нанасiў сена, саломы й ляжыць сабе, як пан.
Вось надыйшла зiма з марозам. Прыбягаюць да яго пеўнiк, баран i гусак.
— Пусьцi нас, дзядзька, у хатку, бойся Бога, такi мароз, мы памерзьнем!
А гусак падняў ножку й кажа:
Ано-ж прыходзiць воўк, адчыняе ад хаткi дзьверы, а баран гэтта як вытне яму раз лобам, як не паправiць; гусак давай шчыпаць, вол рагамi, а певень на печы спалохаўся i ўсё крычыць: «Ка-ка-рэ-ку». Воўк як не панясецца наўцекi да сваiх i кажа:
Белорусские народные сказки
В белорусском фольклоре наиболее богато представлены сказки о животных – это поистине шедевры белорусского сказочного эпоса. Однако, в сборниках сказок, составленных в XX веке, преобладают сказки-новеллы о повседневной жизни крестьян, сатирические сказки, направленные против барства и духовенства. Белорусские сказки в своем большинстве рассказывают про вечную борьбу добра и зла, про крепкую дружбу, про любовь к своим близким! Читайте и СЛУШАЙТЕ белорусские сказки на сайте Мишкины книжки.
Глупый волк
Сказка про глупого волка, который не мог поймать себе добычу. Он ходил за советом ко льву. Да только волк все равно остался голодным, так как его все перехитрили. Глупый волк читать Жил-был глупый волк. Был…
Всему свое время
Сказка про жадного попа, который решил сэкономить и накормить батраков сразу завтраком, обедом и ужином, чтобы они время на дорогу не тратили, а работали до позднего вчера. Да только получилось, что он сам себя перехитрил….
Жадный богатей
Сказка про двух братьев: бедного и богатого. Богатый не хотел общаться со своим братом и выгнал его из своего дома. Но и бедному брату повезло – выловил он на рыбалке волшебную рыбу, которая сделала его…
Лёгкий хлеб
Сказка про волка, который искал себе еду. Хлеб растить было слишком долго и хлопотно. Решил поохотиться, да только все животные его перехитрили. Лёгкий хлеб читать Косил на лугу косарь. Устал и сел под кустом отдохнуть….
Музыка-чародейник
Сказка про паренька, который был великий мастер на дудочке и на других инструментах играть. Люди его за это очень любили, а черти решили извести. Да только музыка каждый раз спасала жизнь музыканту. Музыка-чародейник читать Жил…
Потерянное слово
Сказка про то, как Иванка ездил в гости к теще и попробовал там кисель овсяный, который раньше не ел никогда. И очень он ему понравилось. Да только боялся название забыть по дороге. Потерянное слово читать…
Андрей всех мудрей
Сказка про пытливого хлопца Андрея, который хотел знать все на свете: откуда облака взялись, куда река течет, почему у птиц крылья и т.д. И пошел он за ответами на свои вопросы к солнцу. Андрей всех…
Синяя свита навыворот шита
Сказка про царя-чародея, который объявил по царству: “Кто сумеет от меня спрятаться, тому полцарства отдам”. Решил с ним поиграть Синяя свита навыворот шита. Только на третий раз с помощью птица Нагай ему удалось спрятаться от…
Сказка
Сказка про песенника и сказочника, которые решили выяснить, что лучше: песня или сказка. Рассудить их попросили старого пасечника. Сказочник рассказывал долгую и интересную сказку. Песенник признал свое поражение, но пасечник объяснил им, что все в…
Вихревые подарки
Сказка про бедного старика, у которого вихрь последнюю горсть муки развеял. Старик пошел к вихрю рассказать про свою нужду, а тот подарил ему подарки, да не простые, а волшебные. Вихревые подарки читать Жили-были дед и…
Иван Курья нога
Сказка про крестьянского сына Ивана, у которого от рождения были курьи ножки. Силы он был необыкновенной. И решил Иван к царской дочке посвататься, да только царь ему велел три поручения сперва выполнить. Иван Курья нога…
Если Вам понравилось, пожалуйста, поделитесь с друзьями.
Русские народные сказки
Сказки народов мира
Сказки наших читателей
Сказки по возрасту:
Сказки по интересам:
Вовка в тридевятом царстве
Сказка про мальчика Вовку, который ничего не любил делать сам. Ему хотелось как в сказке: скажешь волшебное слово и все сделано. Но, побывав в тридевятом царстве, он понял, что сам сделаешь гораздо лучше… Вовка в…
Вовка на планете Ялмез
Когда Вовка учился в первом классе, он много ленился и хотел, чтобы все дела делались «по волшебному», но, побывав в тридевятом царстве, он многому научился. Теперь он в четвертом классе, у него есть собака, он…
Cказка о Фердинанде
Сказка про быка Фердинанда, жившего в Испании. С детства больше всего на свете он любил цветы. Другие маленькие быки, которые жили вместе с ним, любили бегать, прыгать и бодать друг друга, а Фердинанд спокойно сидел…
Королева зубная щетка
Сказка про девочку, которая очень не любила умываться и чистить зубы. Однажды, войдя в ванную комнату, она по привычке бросила мыло и расческу на пол и рассыпала зубной порошок. Но тут с ней заговорил неизвестно…
Рассказ о том, как мальчик Тема спас своего друга — собачку Жучку, которую кто-то бросил в заброшенный колодец. Теме было страшно и жутко, но он преодолел свой страх и проявил отвагу и смекалку для спасения…
Рассказ про Федора Федоровича Колпакова, который всегда и всем хвастал, что он ничего не боится: ни пушки, ни воды, ни огня, ни тигра, ни орла… Хвастун Колпаков читать Жил однажды человек по имени Федор Федорович…
Рассказ про неосторожного столяра Кушакова, который шел по улице в сильную гололедицу и постоянно падал. Столяр Кушаков читать Жил-был столяр. Звали его Кушаков. Однажды вышел он из дома и пошёл в лавочку купить столярного клея….
История о том, как один англичанин никак не мог вспомнить, слово курица… Один англичанин… читать Один англичанин никак не мог вспомнить, как эта птица называется. — Это, — говорит, — крюкица. Ах нет, не крюкица,…
Про паука и трех слонов Зашвырнула буря в сад Трёх невиданных слонят. Каждый чуть побольше мошки, Копошатся на дорожке, Поднимают хоботки, Собирают лепестки. Но их увидал мой знакомый паук И прошептал: “Осторожнее, друг! Не прыгайте…
Перевод с французского и составление М. Кудинова. Мир детворы Я с Синей Птицей не знаком, Не носит сапоги мой кот, И Серый Волк в лесу густом Со мною речь не заведёт. Нет каравеллы у меня,…
Унеси меня, мой змей, Прямо в небо поскорей! В небе я хочу кружиться, В небе я хочу носиться, И хочу я, словно птица, Улететь за сто морей. Унеси меня, мой змей, Прямо в небо поскорей!…
У нашего Йована У нашего Йована Курица подкована. Петухи запряжены, В сапоги наряжены; Овцы яйца несут. Козы yток пасут, Муравьи клюют овёс, Поле пашет старый пёс. Скворец Чёрный скворец Пошел во дворец В белой рубахе…
Котёнок по имени Гав — серия коротких рассказов о приключениях котёнка Гава и его друга — щенка Шарика. С Гавом постоянно случаются нелепые ситуации, стоит ему выйти во двор. Вместе со своим другом, он справляется…
История о животных и юноше Трубадуре, которые отправились в город Бремен чтобы стать уличными музыкантами. В городе они остановились перед королевским замком. На балкон дворца вышли король и принцесса, на площадь сбежались горожане и началось…
Сказка про Зайчишку, который решил построить себе дом, а разные животные стали давать ему советы… Домик для зайчика читать Надоело Зайцу под кустом спать. Решил он построить дом. — Свей себе гнездо на дубу,- посоветовала…
Сказка про ежика, зайца и ворону, которые не могли поделить между собой последнее яблоко. Каждый хотел присвоить его себе. Но справедливый медведь рассудил их спор, и каждому досталось по кусочку лакомства… Яблоко читать Стояла поздняя…
Сказка про Ежика, как он гулял ночью и заблудился в тумане. Он свалился в реку, но кто-то вынес его на берег. Волшебная была ночь! Ёжик в тумане читать Тридцать комариков выбежали на поляну и заиграли…
Небольшая сказа про мышонка, который жил в книжке и решил выпрыгнуть из нее в большой мир. Только он не умел разговаривать на языке мышей, а знал только странный книжный язык… Про мышонка из книжонки читать…
Сказка про хитрую лису, которая нашла на дороге скалочку и попросилась к людям переночевать, а утром сожгла скалочку и потребовала за нее курочку. Лисичка со скалочкой читать Шла лисичка по дорожке, нашла скалочку. Подняла и…
Сказка про трусливого бегемота, который сбежал из поликлиники, так как боялся прививок. И заболел желтухой. К счастью, его отвезли в больницу и вылечили. А бегемоту стало очень стыдно за свое поведение… Про Бегемота, который боялся…
Сказка про трех братьев-поросят, которые построили себе домики. Один брат построил дом из соломы, второй из веток и прутьев, а третий — из кирпича. Три поросенка читать Жили-были на свете три поросенка. Три брата. Все…
История про то, как Ежик перед зимней спячкой попроси Кролика сохранить ему до весны кусочек зимы. Кролик скатал большой ком снега, обернул его листьями и спрятал у себя в норе. Про Ёжика и Кролика: Кусочек…
БЕЛАРУСКАЯ ПАЛІЧКА
Максім Танк
Казка пра Музыку
За сасновы грэбень,
Не меў ён ні двара,
А іграў ён заўсёды
Нават дрэва, пачуўшы яго,
Хоць бы нізка да долу
Галіны плакучыя звесіла.
А што ўжо казаць пра людзей!
Калі кожная песня яго
Сілы шмат дадавала,
Шмат будзіла ў сэрцы надзей,
Беднякоў і сірот сагравала.
Вось які быў з Музыкі
Там, дзе сонца заходзіць,
Жыў цар у палацы вялікім.
Ён не раз чуў ад розных
Музыку таго прывясці
У палац, на царскія вочы.
Ішлі слугі цара дзень і ноч:
То сухадолам глыбокім.
На дзіўны голас краем
— Братцы! тут зямля такая.
Можа, лепей пойдзем да ракі,
Ловяць сонца рыбакі,
Ў лапціках лазовых хлопчык
Вось паслы ў яго пытаюць:
У вас жыве такі Музыка?
Выняў ён жалейку ды зайграў.
Толькі зазвінела рэха борам,
Разлілося шумам траў,
Высыпалі песню слухаць зоры.
Тут усе пазналі, хто прад імі.
Вось паслы і кажуць:
Адкупіць тваёй жалейкі чар
Разам з песнямі жывымі.
Можа, ваш багаты гаспадар
Камяні усе на полі азалоціць,
Але я жалейкі не прадам
І пайшоў Музыка ўдаль,
Доўга думалі паслы
Над сваёй бядой-няшчасцем.
Парашылі, што жалейку
Скураной дарожнай торбай
З торбы вылецела птушка,
А другі на мокры дзёран
Аж, здаецца, пацямнела
Вось адзін пасол гаворыць
Дзе лускою серабрыстай
Дзе купаецца зялёны
Там, здаецца, і Музыка
Пераблычаш сцежкі зораў
Край задрэмле ўвесь,
Да Музыкі па жалейку
Над ракою звісла жыта
Спіць Музыка пад ракітай,
Што лягла нямая ціша
Што над ім снуе начніца
Што апала ноч глухая
Да яго на скат пясчаны
Сніцца сон яму, што быццам
Смеючыся, на Музыку
Хлебануў з каўша ён мёду,
І зайграў ды на жалейцы:
Скочыў да цара Музыка.
Толькі шолах мокрай вікі
І ў траве шум чуе нейкі,
І. за пазухай жалейкі
На курган рагамі вострымі
Ідзе дарогаю Музыка,
Галаву на грудзі звесіў.
Ўсіх пытаўся, можа, бачыў,
Можа, чуў хто пра зладзеяў?
Але вечарам апошнім
Нават вецер спаў, не веяў!
Камары ў густых чаротах
Не снавалі ў змроку сілля,
Нават слонка познім лётам
Не абмыла сваіх крылляў.
Толькі, свечку запаліўшы,
Светлячок адзін, надзіва,
Бачыў, з папараці нешта
Як паўзло па сонных нівах.
Яшчэ нешта бачыў вожык,
Распытаўся іх Музыка
І пайшоў на захад следам.
Доўга ён ішоў. Аж бачыць:
Баразной ідзе Араты
І з сяўні шырокай сее
Жменяй чорныя зярняты.
— Што ты робіш гэта, дзядзька?
— Потам ніву засяваю.
Ды пытаецца ў Музыкі
Скуль ідзе, з якога краю.
На дарогу даў у торбу
Хлеба чорнага акраец.
Цэлы дзень ідзе Музыка,
Ізноў дзіва спатыкае:
Волат горы крышыць, ломіць
І з далінамі раўняе.
Прывітаўся з ім Музыка,
Пра няшчасце сваё кажа.
А на гэта хлопцу Волат:
— Я пайду з табою разам.
На другім канцы разоры
Ён сядзіць і днём і ноччу,
Ўе пяньковыя аборы,
Каб развесіць свае сіллі
І за лета, і за восень
Знішчыць птушак пералётных,
Што пустуюць нам калоссе.
А ён хай пакліча Вяля,
Што стаіць каля папару,
Пугай статак цёмных хмараў.
У запас набралі лапцяў
І крануліся пад вечар
Торбы ўскінуўшы на плечы.
Падышлі да сіне мора.
Мора дрэмле, серабрыцца.
Толькі аднаму Музыку
Ноччу месячнай не спіцца.
Чуе, на шляху паднебным
Гусі дзікія гавораць
Пра цудоўную жалейку,
Пра бяду яго і гора.
Што на родных яго нівах
І над Нёмнам яго слаўным
Не чуваць ніякіх песняў,
Не смяюцца людзі даўна.
І задумаўся Музыка.
— За трохтысячнаю хваляй
Востраў ёсць на сінім моры.
Мёд па чарах паліецца,
Будуць на зачараванай
Там іграць-спяваць жалейцы.
— І мяне з сабой вазьміце.
Ды не чулі гусі крыку.
Толькі збуджаная хваля
Пенай пырснула ў Музыку.
Да ўсходу сонца ўстаў Музыка.
У сэрцы непакой і скруха.
Хутчэй сяброў паведаміў ён
Аб тым, што ў выраі падслухаў.
Хутчэй збіваць вялікі плыт
І хоць бы леты, зімы, вёсны,
А на далёкі востраў плыць!
Шуміць бор цёмны, уздыхае;
Кіпіць работа, звон ударыў.
Гатова мачта смаляная,
На ёй з кашулі белы парус.
І толькі збуджанае сонца
Плыт ціха па гладкой затоцы
Крануўся ў дальнюю дарогу.
Прачнуўся ранні вецер шэры,
Насустрач гоніць вал за валам
І зноў варочае на бераг.
Хай едзе Вяль адзін з Музыкам,
Каб не змяла іх бура часам,
Няхай сябе прывяжуць лыкам.
А сам пайшоў на бераг з братам,
Дзе леглі на пясчаны ўзгорак
І проста ў твар вятроў кудлатых
Дзьмуць пачалі на сіне мора.
І мора грозна застагнала,
І мора грозна загрымела,
Як горы, ўспененыя хвалі
Панеслі плыт на грывах белых.
Мінаюць дні, то ў моры тонуць,
То ззяюць зноў агнём з гары.
Глядзіць Музыка з Вялем ў тоні,
І на каралы, і на рыб,
На груды перлаў і камення,
На вадаростаў свет багаты,
І на затопленыя лодкі
Купцоў, ваякаў і піратаў.
Над галавой, пад аблакамі,
Арол ляціць з ахрыплым клічам:
Мо ён спрачаецца з вятрамі,
Ці ўбачыў свежую здабычу?
Ды адлятае без абеду
За вадзяныя горы-хвалі.
І толькі доўга яго следам
Відаць, а можа, гэта сон?
Сцяной залочанай і вострай
Абнесены з усіх старон.
Калі наблізіліся, бачаць:
Зусім нязнаны край зямлі;
Шуміць натоўп, шуміць, смяецца;
Па цэлым беразе пакатым
Відаць, што цар спраўляе свята,
Сядзіць сам высака на троне,
Сем чалавек трымаюць бруха,
Ў брыльянтах, янтарах карона
Цяжкая з’ехала на вуха.
А слугі спераду і ззаду
Кругом стаяць напагатове,
Каб выпаўняць цара загады.
На белых на сталах дубовых
Нямала мёду, рыбы свежай,
Хлябоў, звяроў і птушак дзікіх
З глыбінь Палесся, з Белавежы.
Аж не надзівіцца Музыка!
Гасцей маіх павесяліць.
І вось з паклонамі да трона
Падходзяць царскія паслы.
Што самі гукі запяюць.
Аж анямеў Музыка з болю,
Жалейку ўбачыўшы сваю.
На цэлым беразе ўсё змоўкла;
Ды не чуваць чароўных тонаў.
Маўчыць жалейка, не іграе.
Прынеслі мне з чужога краю!
Няўжо ж ніхто не збудзіць гукаў,
Ніхто на ёй не заіграе?
Спусцілі ўсе галовы.
І калі цар другі раз клікаў,
На перад у лапцях лазовых
З кійком праціснуўся Музыка.
Узяў жалейку і шчаслівы
Абцёр крысом сярмяжным з пылу.
На ўсе лады і пералівы
Яна ў яго загаварыла:
То звонам жаваранка ў жыце,
То салаўіным свістам чулым,
Трывожнай кнігаўкай ў ракіце
І ў лесе шэраю зязюляй.
Пазней зайграў, як жнеі пелі,
Як вецер шапацеў саломай,
Сівыя хвалі Нёмну пеніў
І абарваў акордам грому.
А рэха ўсё яшчэ іграла
І толькі змоўкла ў нетрах бору
Тады, калі Музыка з Вялем
Дабеглі ўжо да сіне мора.
Пагоню шліце за пагоняй.
Ды белай чайкаю ў блакіце
З кашулі белы парус тоне.
Гаварыў Асілак брату:
— Глянь, дзе хвалі пеніць шторм,
Ці то грывай вал дзевяты,
Ці то зломаным крылом
Птушка, тонучы, махае?
— Не, не хвалі там іграюць.
Не крылаты ўзмах птушыны,
Гэта парус ў моры сінім.
Кажа зноў Асілак брату:
— Глянь на сонечны загар,
Быццам коней ляціць статак,
З шумам, навальніцай хмар.
— Эх, не хмары і не коні
Пеняць вадзяныя горы,
Гэта царская пагоня
Паказалася на моры.
Стогне вецер, вые дзіка,
Круціць хвалі валам шэрым,
Ужо бачыць Вяль з Музыкам
Бор стары, знаёмы бераг.
Яшчэ вёсламі ударыць!
Плыт урэзаўся ў пясок,
Мачта хіліцца набок,
Звесіў крыллі мокры парус,
Пырскі мора на ім ззяюць.
Вяль Музыку так гаворыць:
— Мы гасцей з-за сіне мора
Без цябе тут прывітаем.
Хопіць ім сталоў-курганаў;
Мёдам абнясём ліповым.
Хай даруюць, калі п’яна
З плеч пакоцяцца галовы
Або ў скоках пад нагамі
Трэснуць панцыры іх, шлемы.
Ты ж ідзі далей шляхамі,
Дзе над Нёмнам вербы дрэмлюць,
Дзе шумяць прасторы жыта
Ў залатым імглістым цвеце,
І што бачыў, раскажы ты,
Перадай ўсім на жалейцы.
Разышліся. Вяль з братамі
Ловіць мора сіні подых,
А Музыка йдзе шляхамі
На сустрэчу сонца ўсходу.
Вось ужо ў далінах тоне,
Вось хаваецца за межы,
Толькі ўсё жалейкі тоны
Разліваюцца ў бязмежжы.
А тым часам у затоку
Караблі ўсё прыбываюць,
І на бераг на шырокі
Цар з дружынай высядае.
Сам цар выступіў наперад,
Сплёў густы для вас я нерат,
Каб цягнуць да вадапою.
Лепей самі аддавайце
Мне Жалейку і Музыку,
А то з вашых плеч на лапці
Надзяру мяккога лыку.
І рагоча ўся дружына.
Паглядзім лепш, хто ў даліне
Выстаіць ці ляжа ніцам.
— Што, няўжо на вас, на гэткіх,
Ізноў разам цар, і войска,
І паслы зарагаталі.
А пасля пайшлі ўсе ў наступ
Чорнай ненавіснай сілай.
Вырваў Вяль дуб каранасты,
Пояс патужыў Асілак.
І сустрэліся з навалай.
Толькі рэха застагнала.
Цэлы дзень грыміць ігрышча,
Як стагі, растуць магілы.
Наступае вечар сіні,
Сонца ў хвалях мора тае,
Позна волатаў з дружынай
Раздзяліла ноч глухая.
Цар хутчэй уцёк за мора.
Вяль прылёг каля кургана,
Каб, як згаснуць толькі зоры,
Зноў дамоў вярнуцца рана.
Спіць зямля. Смугою ліпкай,
Цёплым ценем сон ліецца,
Толькі часам ціхай скрыпкай
Заіграе польны вецер.
Ходзіць, нукае Араты,
Конь, залёгшы, цягне шчыра;
І сярэбрацца нарогі
Ад пяску сырога, жвіру.
Часам сталь скрабне паліцу,
Часам іскрай пырсне крэмень.
І хаваюцца пад дзёран
Пікі, панцыры і шлемы,
Трупы царскіх слуг, ваякаў.
Колькі Вяль з братамі выбіў!
Колькі сіл варожых знішчыў!
— Ну, раўней лажыся, скіба!
Сыпнем ядраны насевак,
І запеняцца ўраджаі,
Толькі дзень замітусіўся,
Вяль, прачнуўшыся, гаворыць:
Скібы чорныя, разоры:
І на захад, і на поўнач
Без канца яны без краю;
Там, дзе бой кіпеў учора,
Нават месца не пазнаеш.
Сонца залатой пагодай
Дываны жытоў абмыла.
Сеў Музыка каля броду
Пад бярозаю пахілай.
Думу думае маркотны:
Ці жыве дзе Вяль з братамі?
Можа, хмарай пералётнай
Мые косці іх на нівах,
На прасторах на шырокіх,
І марскі салёны рокат.
Летучы з краёў заходніх,
Воран, кружачы, гаворыць:
— Ой, лягло нямала войска,
Войска царскага з-за мора.
І ў раку ён нешта кінуў.
Паглядзеў Музыка ў тоні:
Ззяе там красою дзіўнай
Камень, выдзерты з кароны.
І вясёлкамі заззялі
Воды сінія, здаецца,
І зноў тоны заігралі
Ў зачарованай жалейцы
Ціхім шэпатам крынічным,
Шумам трыснікоў зялёных,
Медным коласам пшанічным,
Васільковым звонам лёну,
Рэхам збуджаным, вясёлым,
Даўняй казкай над калыскай.
Нехта гукамі апырскаў.
А кругом красуе лета,
Дрэмле вецер ў полі роўным;
Сонца спелаю ранетай
Наліваецца над Нёмнам.
© Беларуская Палічка // пры выкарыстаньні матэрыялаў спасылка на Беларускую Палічку абавязковая
