Рассказы про осень для 2 класса на белорусском языке

Сказки

Казка. Прыгоды Iвонкі ў восеньскім лесе

Ирина Беларусова

Казка. Прыгоды Iвонкі ў восеньскім лесе

Добры восеньскі вечар мае маленькія сябры! Дзень стаў кароткі, за акенцам ужо сцямнела, у небе месяц-ліхтарык і зорачкі свецяць. Дзеткі стаміліся за дзень і пара ім адпачыць. Заплюшчвайце вочкі і слухайце новую казку пра гарэзу Івонку і яе сяброў.
У весачку, дзе жыве Iвонка з матулей, татам, Антоськай і Савоськай прыйшла восень. Лісце на дрэвах стала разнакаляровым, у паветры лятаюць павуцінкі, зямельку пакрыў залаты дыван. Такая прыгажосць навокал!
Захацела наша Івонка ў лес за грыбамі схадзіць. Узяла кошык, паклала ў яго яблыкі, хлеба, бутэлечку малака і канешне не забыла пра Антоську і Савоську. Па дарозе дзяўчынка напявала песенькі, смяялася, нешта расказвала сябрам і за размовамі непрыкметна дабраліся да лесу. У восеньскім лесе было ціха. Не чутно зязюлі, бо паляцелі яны ў цеплыя краіны. Калі-нікалі гэту цішыню зрушаў стук дзятла, ці спеў сініцы. Наперадзе паказалася сонечная палянка, спадарожнікі прыпыніліся на ей. Івонка разаслала хустачку, паклала на яе сваю ежу і пачала шукаць грыбы. У траве пад елачкай хаваліся тоўсценькія баравікі, а зусім побач красуні лісічкі, быццам маленькія дзеткі, таўкліся пад бярозкамі ў шакаладных капялюшах абабачкі. Але хіба можна схавацца ад зоркіх вачэй нашай гарэзы? Не. І вось ужо поўны кошык, прыстала Івонка і вырашыла трошкі адпачыць і падсілкавацца.
Зірнула на хустачку з ежай, але што ж гэта? Дзе яблыкі? Можа Антоська з Савоськам з′елі? Не, яны не маглі так зрабіць. Пачала азірацца дзяўчынка па баках, і ўбачыла яблык, які рухаўся. Здзівілася гарэза. У яблык няма ног! Яна хуценька падбегла і засмяялася. На яе паглядаў спужанымі вочкамі вожык, на калючках якога быў яблык.
— Вось хто частаваўся яблыкамі!
Калі ласка! Не шкада. У нас есць хлеб і малако, а яблык дома шмат-весела сказала Івонка.
Вожык папоўз далей, а сябры падсілкаваўшысь, у добрым настроі, з поўным кошыкам грыбоў пайшлі дамоў.
Вось такая казка пра дзяўчынку Івонку і яе сяброў, якія гулялі па восеньскім лесе. ДАБРАНАЧ мае маленькія сябры, салодкіх вам сноў!

Баю-баю, Люлі-люлі,
Малышы ўжо паснулі.
І сабачкі і каты
Павярнулісь на бачкі,
Дрэвы золатам блішчаць,
У небе зорачкі гараць.
Баю-баю, Люлі-люлі,
Малышы ўжо паснулі.
Будуць ноч салодка спаць,
Сны шчаслівыя прысняць.
Баю-баю, Люлі-люлі,
Баю-баю, Люлі-люлі.

Источник

Скарбонка восень

Бабіна лета

Бела-бела ў полі чыстым.
Над зямлёю паднялося
Многа нітак серабрыстых,
Што напрала сёння восень.

Бабіна, як кажуць, лета
Так іскрыцца сівізною,
Светлым сонейкам сагрэта,
Плыве-кружыць над зямлёю.

Неўзабаве шоўку ніці
Восень зноўку згорне ў жмені,
Будзе для зімы-сястрыцы
Ткаць прыгожае адзенне.

В. Швед

Багаж восені

— Восень едзе. Свята ў нас.
Адчыняйце дзверы.

Раскажу я вам сама.

Вельмі доўгая зіма —

Шмат патрэбна харчу.

Я прывезла вам мукі.

Будуць булкі, праснакі,

Што яшчэ ёсць, пакажы?

Ёсць капуста, агуркі,

Бульба, морква, буракі.

Што яшчэ, спытаць дазволь?
В о с е н ь:

Гарбузы, часнок, фасоль,
Многа бобу і гароху

I сяго-таго патроху.

Шчыры дзякуй наш прымі,
Восень-працаўніца.

Мы павінны да зямлі
Табе пакланіцца.

Ты — багатая. I мы
Блаславім прыход зімы.

Лепей вы мяне, сябры,
Песнямі пацешце

I усе мае дары
З апетытам ешце.

Н. Галіноўская

Скарбонка восень

На зямлі ― скарбонка восень.
У яе выгодаў восем.
Назапасіла грыбоў
Для вавёрак і яжоў.

***
Адыходзіць лета,
Фарбамі адзета.

***
Адбуялі краскі лета
Толькі успамін пра гэта.
І рамонкі, і ўюнкі
Помняць летнія дзянькі.

***
Зніклі з поля капы жыта.
Поле восенню спавіта.
Сена звезена з лугоў,
Конь у стойла стаць гатоў.

***
Зжатае жыта
Бусламі абжыта.

***
Шчодра восень.
За стол просім!

***
Мышы восеньскай парой
На палях вядуць разбой.

***
Восень дорыць пазалоту
І у ясны дзень, і ў слоту.

***
Мяне ўвосень моцна вабіць
Наліўны духмяны яблык.

***
Вельмі хутка, неўпрыкметку
Пралятаюць дні улетку.
Калі ўвосень шэра, брудна,
Крочаць цяжка і марудна.

***
Між бяроз, арабінаў і сосен
Прайшла чарадзейкаю восень.

***
Як сабрана ажына,
Хутка спее збажына.

***
Спі зімою без журбы,
Калі ўвосень ёсць грыбы.

***
Не змяшчаюцца ў тазы
Гадаванцы ― гарбузы.

Л. Сівурава

Восень

Восень падарыла
Людзям парасоны,
Лес пазалаціла
Фарбаю чырвонай.

Л. Дайнека

Залатая восень

Залатая восень ходзіць па гаях,

Золатам прыбрала кроны на дубах.

Пажаўцела лісце трапяткіх асін,

Чырванню палаюць гронкі арабін.

Полымем барвовым разгарэўся клён,

За раку на сосны паглядае ён.

Вельмі ён зайздросціць, бо зялёны ўбор

Нават і зімою не мяняе бор.

А. Дзеружынскі

Едзе восень

Лісце сыпле ў ногі —

Сядзе ў санкі скора

В. Рабкевіч

Восень, восень залатая

Восень, восень залатая

Сее радасць на зямлі,

Хмарка ў сінім небе тае,

Мкнуць у вырай жураўлі.

Ніткай срэбнай павуцінне

Ў косах сонейка блішчыць.

Што за цуднае зіхценне!

Што за ціш вакол стаіць!

Я іду лясною сцежкай,

Як па мяккім дыване.

Восень з ветлівай усмешкай

На спатканне выйшла мне.

Ярка, хораша прыбрала

Ўсюды дрэвы і кусты

I зямлю памалявала

Ў колер жоўта-залаты.

С. Новік-Пяюн

Лістапад

З буйных ліп і бяроз

Ўвысь галінкі глядзяць

А як прыйдзе вясна —

Я. Купала

Восень

Ляціць аб ім слава

На ўвесь родны край.

Я. Журба

Колеры восені

В. Шымук

У лесе

Мохам, ядлоўцам і смолкай

пахне ад цёплай зямлі,

колюць зялёныя голкі,

лётаюць важна чмялі.

Колькі б вы казак ні чулі,

колькі б ні зналі забаў —

лепшыя казкі і гульні —

у лесе, між елак і траў.

В. Вярба

Восень

О хараство асенніх дзён празрыстых,

Читайте также:  Сказки носова карасик читать

Бязгутарнасць прыроды і спакой.

Урачыста полем з пушчаў залацістых

Прыйшла туга і пала над вадой.

А там застыла яснасць даляў чыстых

Над цёмнай рунню й чорнай цаліной,

І холад лёгкі ў косах прамяністых

Разліла сонца хваляй нежывой.

Наўкол сляды павольнага канання

І веліч нетутэйшага маўчання.

Прымаю корна сон зямлі азурны.

І летуціцца сцішанай душы

Такі ж спакой, халодны і бязбурны,

І адцвітанне яснае ў цішы.

У. Жылка

Верасень

І туманныя слівы, і яблыкі — вось яны —

На саломе ляжаць у іскрынках расы,

Пахнуць мёдам і верасам сонечнай восені,

I рыпяць па дорогах цяжкія вазы.

Халадком задыміліся травы збуялыя.

З агародаў паўзуць праз платы гарбузы,

Шамаціць на іржэўніку лісце апалае,

І рыпяць па дорогах цяжкія вазы,

Аж здаецца, зямля пацяжэла за верасень,

Падабрэла, прыціхла ў асенняй красе.

Чалавек ёй з маленства да скону даверыўся, —

Пра яе і турботы, і клопаты ўсе.

I яна адарыла пладамі багатымі

Працавітыя рукі шчаслівых людзей.

Чырванеюць рабіны над новымі хатамі,

Спелы верасень з мёдам і хлебам ідзе.

С. Грахоўскі

Восень

Пуста ў лузе. Толькі стогі

Ды шпакі каля дарогі

Цэлы дзень адно крычаць.

Грэчка зжата. Гола ў полі.

Жыта звезена даўно.

Толькі плаваюць на волі

Кучы хмар, як валакно.

Дожджык сее беспрастанку;

Вецер свішча так, як звер.

Колькі лужын каля ганку!

А гразі, гразі цяпер!

Ссохлі травы, ўсё павяла.

Слоць, плюхота, холад, цьма.

Эх, скарэй бы закрывала

Я. Колас

Залатая, асенняя раніца.

Залатая, асенняя раніца!

Хараством ты на свеце адна.

Сонца ў пушчы глыбокай купаецца

І ніяк не дастане да дна…

Мітусіцца лісцё па аселіцы,

Як дзвіна матылькоў-мітульгі.

І ўзвее яна, і пасцелецца,

Распаветрыцца на берагі.

А яны, берагі-беражыстыя,

Не стрымаюць асенні напеў.

І ліецца, віецца сукрысты ён

І разгортваецца каля дрэў.

Залатая, асенняя раніца!

З хараством, з пекнатою — бывай!

Ужо сонца за пушчу хаваецца,

Кармазынам гарыць небакрай…

У. Дубоўка (скароч.)

Восень

Над палямі хістаўся пашчэрблены месяц.

Вецер дзьмуў, і шумеў па-над Нёманам бор.

Восень вецце сухое зграбла і на ўзлессі

Падпаліла пагрэцца начлежны касцёр.

Падпаліла касцёр, прылягла у тумане,

Ды кароткім быў гэты пад зорамі сон:

Крык трывожны птушыны збудзіў яе рана,

Па зямлі ад кастра разліваўся агонь.

Загарэліся гнёзды, і іскры пажару

Пачала яна з птушкамі, з ветрам гасіць.

Толькі полымя ўжо разлілося ў імшарах,

Па лясах і палях, па курганах брусніц.

I па сённяшні дзень восень жару не можа

Пагасіць на зямлі, ходзе з краю у край,

Заліваючы ліўнямі ў полі бярозы

I цалуючы кожны рабінавы гай.

М. Танк

Глыбела неба, зоркі халаднелі.

Глыбела неба, зоркі халаднелі.

Ступала восень зорнай паласой.

Апошні мёд насілі пчолы ў келлі

На санцагрэве з буйных верасоў.

За жураўліным клінам павуцінка

Плыла трывожна з восеньскай вярсты.

. Яшчэ сініцам весела адцінькаць

У голлейку пажоўклыя лісты.

А там дажджы рабінай апякуцца,

I выпадзе халодная раса.

He, не мае красёнцы гэта ткуцца,

He мой — халоднай восені пасаг.

I не мае то вусны загарчылі

Салодкім мёдам позніх верасоў.

I сняцца сны ўспамінамі чужымі.

Ступала восень зорнай паласой.

А. Канапелька

Хаджу па нівах, па лугах азёрных.

Хаджу па нівах, па лугах азёрных,

Начую летуценна ў будане

I думаю, чаму мне так прасторна?

I песня прылятае да мяне.

Прыносіць мне дары свае дуброва —

То верас, то крыніцу, то грыбок.

Ўліваецца, нібы ручай, у мову

Палескі нетаропкі гаварок.

Злятае па дасвецці галубіным

То рыжы ліст, то жоўта-залаты.

Упалі задуменна на платы

Даспелыя ружовыя рабіны.

Хаджу па нівах, па лугах азёрных,

Начую летуценна ў будане.

Я думаю, чаму мне так прасторна?

I песня прылятае да мяне.

Я. Янішчыц

Лісце

Восень прайшла пералескамі,

Па няголеным ржышчы ніў,

Глянь на зямлю залатую,

Пяшчотную, сумную, чыстую,

Нехта па ёй вандруе,

Ў паветра ўзнімаючы лісце.

Струменьчыкам тонкім лісце.

Медзь на азёрах сплывае,

Сум у небе імглістым.

Як песня, з галін злятае

У. Караткевіч

Восень

Паннай быць залатою,

Той калінкаю кволай,

Сумнай і закаханай,

У каралі прыбранай.

І той песняй журботнай,

Развіталася з просінню

Ды скрыпучымі кроснамі.

Да наступнага году!

Да ўбораў мядзяных!

Да вяселляў жаданых!

Л. Полазава

Восень ціха прыварожвае…

Восень ціха прыварожвае

Залатою шчымлівай парой.

Лісцяў-кветак мігценне прыгожае

Ён сваё яшчэ возьме напоўніцу,

Скіне з дрэваў убранне на дол.

А пакуль сэрца радасцю поўніцца —

Фарбаў-водбліскаў цэлы прыпол.

У. Мароз

Источник

Сочинения на тему «Осень» 2 класс

Подборка сочинений про «Осень» для 2 класса

Сочинение на тему «Осень»

Подул осенний ветер. Пошли холодные дожди. Теперь солнышко надолго прячется от нас за тучами. А когда выходит, то греет слабенько.

Вечер наступает все быстрее. Я замечаю это каждый день. Долгие осенние вечера я провожу дома, с семьей.

Сочинение про «Осень» 2 класс

Осень очень красивое время года. Листья на деревьях становятся желтыми, багряными, коричневыми и золотыми. И когда мы гуляем по осеннему парку, опавшие красивые листья шуршат под нашими ногами. На клумбах много осенних цветов – астр и хризантем.

Мне нравится кататься на велосипеде или играть в мяч в парке осенью.

Сочинение на тему «Осень»

Становится свежо, на улицах появляется народ, и все вдыхают аромат свежести, который ясно ощущается в воздухе.

К ночи дождь утихает, и все люди с нетерпением ждут сюрпризы завтрашнего дня.

Сочинение «Осень в лесу»

Пришла золотая осень. Листья стали опадать жёлтые, красные. Птицы улетают в тёплые края. Поспели в лесу яблоки: зеленые, красные и желтые. Поспели орешки. Медведи ложатся в спячку до наступления весной. Все животные готовятся к зиме осенью. Осенью короткие дни и длинные ночи. Я люблю осень!

Читайте также:  Приключения толи клюквина это рассказ или повесть

Сочинение про «Осень»

В это время года солнышко почти не греет, как летом. Стало холоднее. Чаще льют дожди. Дни становятся короче. С деревьев опадают листья. Многие птицы покидают родные края и улетают в тёплые, потому что становится меньше корма. Ведь осенью насекомые прячутся, а растения увядают. Более холодная – это поздняя осень, она самая дождливая. Иногда идёт даже мокрый снег. В это время во всём чувствуется приближение зимы.

Сочинение «Наступила осень» 2 класс

Настала осень. На деревьях пожелтели листочки. Скоро они начнут падать на землю.

Вчера мы гуляли с мамой по осеннему парку. Там солнечно и тихо. Птицы уже не поют. Они готовятся улетать в теплые края.

Сочинение на тему «Золотая Осень»

Золотая осень раскрасила в разные цвета деревья и кусты. Это желтый, красный, бордовый. Зеленый цвет остался с лета. Я люблю гулять в солнечные осенние дни.

По утрам уже холодно. Вечером тоже можно продрогнуть без теплой куртки. Дни становятся все короче.

Сочинение на тему «Наступила осень»

Холодная осень за окном. По стеклам бесконечно стекают капли дождя. Небо серое и низкое. Целыми днями почти нет солнечного света.

Иногда погода улучшается. Тогда выходит солнце. Капли дождя переливаются на желтых осенних листьях.

Источник

Сочинение на тему «Осень» 2 класс

Эти сочинения про осень были написаны учениками вторых классов. Прочитай их и оцени, понравилось ли тебе какое-нибудь из сочинений.

Сочинения про Осень для 2 класса

Вот наступила сказочная осенняя пора. Снег ещё не выпал, но уже пролетает. Листьев на деревьях осталось очень мало. А листья, которые упали, лежат под деревьями разноцветным лоскутным ковриком и радуют глаз.

Птицы поют уже не так весело. Они уже съели все яблочки с деревьев и подлетают к жилищам людей, чтобы выманить вкусные крошки хлеба.

И хотя осенью солнышко светит не так ярко, как летом, и греет не сильно, всё равно осень радует нас своими удивительными красками и свежим воздухом.

Осень — моё любимое время года. Пора позолоченной листвы на деревьях и время расставания с перелётными птицами. Они улетают к себе в тёплые края. Осенью поспевают овощи и фрукты, которые надо успеть собрать до первых морозов, чтобы были запасы еды на зиму.

Осенью всё больше дней становятся пасмурными и дождливыми. Солнышко уже не светит ярко. Дни становятся прохладнее.

Но осенью очень красиво из-за разноцветных листьев на деревьях. И ещё это пора, когда дети идут в школу и получают знания.

Как прекрасна осенняя пора — пора созревания фруктов и овощей на огородах и в садах. Осенью самые красивые цветы, потому что они дозрели и распустились.

Небо осенью синее-синее. По нему плывёт больше облаков, чем летом. Потому что они собираются пролить на землю осенние дожди. Земля должна быть пропитана влагой, чтобы зимой под сугробами снега земля не размёрзлась.

Осеннее время года самое прекрасное. На деревьях листья перекрашиваются в разные оттенки жёлтого и красного цветов. Из осенних цветов можно собирать букеты. И они будут такими же красивыми, как букеты цветов.

Я люблю осень и всегда с нетерпением жду её.

Осенняя пора грустная. Уже не так тепло, как летом. Дни становятся короче и прохладнее. Солнце уже не обогревает землю своими лучами. Поэтому листья на деревьях становятся жёлтыми и коричневыми и начинают падать на землю, медленно кружась в воздухе.

Осенью приятно бродить по лесу. Листья под ногами шуршат и на рябине покраснели гроздья полезных ягод.

Животные начинают готовиться к зимовке. Они утепляют свои жилища — гнёзда и норки и натаскивают в них припасы, чтобы зимой было что кушать.

Ещё осенью некоторые птицы собираются в большие стаи и готовятся к полёту, а потом улетают в края, где зима не такая суровая, как у нас. Но они обязательно запомнят путь, которым полетят. А с наступлением тёплых дней вернутся обратно.

Осень прекрасна своими красками. Осенние листья перекрашиваются в разные яркие цвета. Как красиво осенью на природе! И хотя цветы уже завяли, но на земле лежат прекрасные разноцветные листья. Если собрать их в букет, то он будет такой же красивый, как букет цветов.

Осенью бывают редкие тёплые и солнечные дни. В такие дни приятно гулять, зная, что скоро на землю упадёт снег. И можно будет только вспоминать об осенних деньках.

Сочинение 2 класс «Осень за окном» по плану

1. Как изменяется небо осенью.

2. Как выглядит осенний пейзаж из окна.

4. Моё отношение к осени.

Когда наступает осень, дни становятся прохладными, часто дует ветер. Небо заволакивают тяжёлые тучки и идут холодные дожди.

В такую погоду не хочется выходить на улицу. Но всегда интересно смотреть, как изменяется окружающий мир в это время года.

Я частенько усаживаюсь у окна в своей комнате и смотрю на улицу. Осень за окном выглядит очень красиво. Деревья своими разноцветными листочками, как ладошками, машут мне.

А потом поднимается ветерок и отрывает листочки. Но они не сразу падают на землю, а некоторое время танцуют на ветру прямо в воздухе. За таким сказочным хороводом очень приятно наблюдать из окна, из тёплой комнаты.

Возле моего окна растёт рябина. У неё очень красивые резные листочки. С наступлением осени они желтеют и тоже после очаровательного танца на ветру падают под дерево.

Зато вместо листвы на веточкам остаются целые гроздья шикарных красных ягод рябины. Веточки с рябиновыми гроздьями стучат о моё стекло, как бы говоря: «Листики упали, а мы останемся с тобой до самой зимы».

Читайте также:  Рассказ школа моей мечты по английскому

Вот такая чудесная осень из моего окна.

Предложения про Осень

Во втором классе иногда учитель даёт задание: написать 5 предложений про осень.

Я предлагаю воспользоваться следующими фразами.

Здесь я написала не 5 предложений про осень, а немного больше. Предлагаю дополнить мой список через комментарии. Напишите, что вам больше всего нравится или не нравится в осени.

Как придумать свой рассказ или сочинить стихотворение на тему «Осень» 2 класс

Допустим, что вашему ребёнку, ученику 2-го класса, задали на дом: придумать свой рассказ или сочинить стихотворение на тему «Осень». Вы начинаете поиски по Интернету.

А зачем? Ведь там сотни, тысячи, если не миллионы детей уже скачали все стихотворения про осень. Это будет массовое сочинение одного стиха что ли?

А не лучше ли придумать своё собственное, из сердца вычерпнутое стихотворение.

Согласна, не все мы поэты. Не каждый умеет подбирать рифмы к словам. Но для этого есть специальные сервисы. Они так и называются «рифмы к словам».

Нужно взять несколько осенних слов: существительных, прилагательных, глаголов. Выписать их в два-три столбика, а затем напротив каждого слова написать рифму к нему.

Выглядеть это будет примерно так:

осень — восемь
придут — опадут

Перемешивая слова по смыслу и ставя рифмованные в конец строчки, мы получаем четверостишие, например, такое:

Дней так через восемь
К нам примчится осень.
Скоро дождики придут,
А там и листья опадут.

Вот такое простенькое стихотворение получилось у нас.

Можете почитать мои стихи про осень в следующей статье.

Источник

99 Пожалуйста дождитесь своей очереди, идёт подготовка вашей ссылки для скачивания.

Скачивание начинается. Если скачивание не началось автоматически, пожалуйста нажмите на эту ссылку.

Описание книги «Стары лес (на белорусском языке)»

Описание и краткое содержание «Стары лес (на белорусском языке)» читать бесплатно онлайн.

Стары лес (на белорусском языке)

Гэта быў старасвецкi лес. I былi ў iм такiя пушчы i нетры, аб якiх не ведаў нiхто на свеце. Поўны месячык раз у чатыры квадры ўсплываў на сярэдзiну неба i адтуль рыхтаваўся пацiкаваць, што дзеецца пад паветкаю густога вецця. Але яму лягчэй было б разглядзець, што робiцца пад страхою ў хаце чалавека, чым прабiцца праз галiны адвечных гушчараў. I сумаваў тады круглы блiшчасты месячык i хаваў свой твар у светлых хмарках. Само яснае сонейка ледзь-ледзь прапускала залатыя косы i то толькi да палавiны; на самым нiзе заўсёды панаваў цянёк i прохладзь. Звяры i птушкi не мелi адвагi забiрацца ў нетры лесу. Там жыла адна тая Таёмнасць, што запаўняла гэтыя нетры страхам i нiкому не вядомымi дзеямi.

Доўгiя-доўгiя годы, цэлыя вякi, жыла пушча згодна i шчаслiва, жыла поўным, багатым жыццём. Але ўсяму на свеце ёсць канец.

Уся гэтая справа рабiлася на вачах у дзятла, якi дзёўб тут засохшы верх старой хвоi. Дзяцел пераляцеў рэчку, сеў на старую, усiмi паважаную лiпу i расказаў усё, што было з яе насеннем.

Глуха зашумела пушча зялёнымi верхавiнкамi. Шум перакiнуўся за рэчку, у другую частку лесу. Злосна зашумеў лес па другi бок рэчкi.

Доўга шумеў стары лес, падзялiўшыся на дзве часткi, доўга гаманiлi дрэвы; вялiкае нездаваленне i гнеў чулiся ў гэтым гомане.

Каля самых берагоў рэчкi, з аднаго i другога боку, стаялi чародамi алешыны. Напрадвеснi, калi ў лесе яшчэ ляжаў тоўсты пласт снегу, а рэчка была пад лёдам, кiдалi алешыны свае цёмныя зернеткi на лёд, каб вясною вада разам з лёдам панесла iх i пасеяла на сваiх берагах на краi лесу, дзе было многа прастору.

Разложыстая, высокая алешына не раз бачыла, як алешына з другога берага кiдала сваё насенне проста ёй пад ногi i закрывала зернеткамi яе дзетак.

У iх лаянку ўткнулi языкi i iншыя жыхары лесу, i такая пайшла спрэчка, што птушкi пазляталi са сваiх гнёздаў i звяры павыскаквалi з лаговiшчаў. Падняўся такi кiрмаш, такi гармiдар, што не дай ты божа! За доўгiя вякi згоднага жыцця назбiралася столькi нянавiсцi, столькi гневу, крыўды, зайздрасцi, зневажання, што лес грымеў, хадзiў, як кiпень у гаршку, тросся, калацiўся, дрыжаў ад злосцi.

Да голасу лесу прылучаўся пiск, гвалт птушак, выццё звяроў: звяры i птушкi таксама ўзялi руку сваiх берагоў.

Ад шуму, гвалту, ляманту затрэслася паветра, закурыўся пухам снег, магутная пушча раскатурхалася, разгайдалася, расшумелася, як сялянскi сход, i ўжо нiякая сiла не магла супакоiць яе.

Страшная бура завыла над цёмнаю пушчай. Заскрыпелi, застагналi таўшчэразныя гладкакамлёвыя хвоi, густа i жалабна зашумелi кашлатыя ялiны, немiласэрна б’ючыся лапамi; завылi асiны, лiпы, бярозы, клёны i вербы; загулi магутныя дубы, i громам грымелi iх чорныя жэралы; зарыгацелi сукаватыя вязы i грабы. Усе дрэвы бушавалi сваiмi галасамi, i ў агуле выйшла такая страшэнная музыка, што здавалася, злыя духi пазрывалiся з ланцугоў i спраўлялi тут сваё iгрышча.

Грозна пацiснулi дрэвы на стары дуб.

Замiтусiўся лес, i два грозныя вагары, дзве сцяны дрэў рынулiся адна на другую. Падняўся вiхор.

Дрэвы звiлiся ў адзiн клубок, скруцiлiся i пасыпалiся на зямлю. Глуха застагнала зямля, задрыжалi ўзгоркi, лёд патрэскаўся на возеры i ў рэчцы.

Цэлы дзень i ўсю ноч бiлася пушча, i месца пабоiшча ўяўляла сабой грозны i жудасны малюнак разбурэння i смерцi.

Прыйшла вясна, растаяў снег, павеяла цяплом, i зноў пачало абуджацца жыццё. Толькi пушча выглядала яшчэ нудней. Усюды ляжалi камлi, верхавiны, вывараты, тырчалi высокiя пнi. Толькi дзе-нiдзе, на пагорках, засталiся рэдзенькiя купкi дубоў, невялiчкiя кудзеркi старых хвояў. Прыляталi з выраю птушкi i не знаходзiлi сваiх гнездаванняў.

Плакалi сiраты дрэвы, стоячы над трупамi сваiх родных, сваякоў i знаёмых. А яснае сонейка грэла так прыветна i цёпла.

Похожие книги на «Стары лес (на белорусском языке)»

Книги похожие на «Стары лес (на белорусском языке)» читать онлайн или скачать бесплатно полные версии.

Источник

Познавательное и интересное